Wat houdt het Just in Time (JIT)-principe in?

Levering en productie op basis van de klantvraag. Wij laten u zien wat het JIT-principe inhoudt en welke voor- en nadelen het kent voor SCM en logistiek.

Het Just in Time-principe, dat in het Nederlands te vertalen is naar ‘precies op tijd’, is een strategie die ontworpen is om de opslagkosten te verlagen, maar tegelijkertijd ook de efficiëntie te verhogen. Wij kijken in dit artikel naar de voor- en nadelen van deze aanpak.

Inhoudsopgave

• Just in Time: de betekenis
• Precies op tijd leveren
• Het JIT-principe: de voor- en nadelen
• Supply Chain Management: communicatie tussen bedrijven
• Holistische software voor Enterprise Resource Planning
• Samenvattend

Just in Time: de betekenis

Just in Time (JIT) is een concept voor de wijze van organisatie en controle, dat voornamelijk wordt toegepast in de maakindustrie. Het Just in Time-principe houdt in dat alle logistieke- of supply chain-processen dusdanig worden ingericht, dat van alle middelen enkel de exact benodigde hoeveelheid wordt geproduceerd. Hiermee is men in staat om precies aan een klantorder te voldoen.

Doelen en vereisten

Dankzij deze aanpak voorkomt men overbevoorrading, maar wordt er ook voor gezorgd dat er nooit een tekort ontstaat. Het doel is om de opslagkosten te verlagen en de processen efficiënter in te richten. Dit vereist een nauwe samenwerking tussen alle schakels in de supply chain, en voornamelijk een nauwkeurige voorspelling van de vraag. 

Precies op tijd leveren

Just in Time levering en productie zijn nauw met elkaar verbonden. De JIT-benadering wordt doorgaans veel gebruikt in de discrete productie, met name in het duurdere segment, waar men werkt met sterk uiteenlopende onderdelen. Pas als de bestelling binnenkomt, gaat de leverancier op zoek naar de specifieke onderdelen. 

Deze onderdelen worden vervolgens specifiek voor die klant geproduceerd en afgeleverd. Voorafgaand aan deze opdracht worden er tijdsbestekken opgesteld waaraan iedere betrokkene zich dient te houden. Het komt vaak voor dat onderdelen of producten in dit geval niet in een conventioneel magazijn worden opgeslagen, maar direct naar de productie worden gebracht. Hierdoor blijven alle processen soepel verlopen en vermindert het de druk op het magazijn.

Gerelateerd: Warehouse Management Systeem (WMS)

Het JIT-principe: de voor- en nadelen

In theorie zijn de voordelen van de JIT-benadering voor de hand liggend. Opslagruimte is duur, dus men heeft er baat bij om producten of onderdelen zo min mogelijk vast te houden. Het stroomlijnen van de toeleveringsketen volgens het JIT-principe zorgt ervoor dat de kosten van het voorraadbeheer verlaagd kunnen worden.

Risico’s

Toch moet gezegd worden dat deze aanpak niet volledig zonder risico is. Hoewel risico nemen bij het ondernemerschap hoort, is het belangrijk om te beseffen dat het proces kwetsbaar kan zijn. Zo kunnen externe factoren (geologische, economische, etc.) hier een grote invloed op hebben. Als uw leverancier, om wat voor reden dan ook, niet in staat is om uw goederen te leveren, dan komt de productie tot stilstand en wordt het lastig (soms onmogelijk) om de gemaakte afspraken met uw klant na te leven.

Risicobeheer met JIC

Velen zullen zich de impact van de COVID-19-pandemie nog wel herinneren. Alle sectoren hadden er last van: fabrieken konden amper draaiende worden gehouden, magazijnen moesten voldoen aan de door de overheid opgelegde maatregelen; op veel plekken kwam de toeleveringsketen tot een abrupte stilstand. De gevolgen van de pandemie hebben ervoor gezorgd dat sommige bedrijven zijn overgestapt op een ander concept, het zogeheten Just in Case (JIC). 

Just in Case, de Engelse vertaling van het voor ons bekende ‘voor het geval dat’, is een benadering waarin men een buffer inventaris opslaat. Het is dus enigszins vergelijkbaar met de Just in Time-methode; maar gaat doorgaans wel gepaard met extra kosten. Dat gezegd hebbende: het stilvallen van de productie en verkoop is vaak ook een duur kostenplaatje. 

Beide benaderingen kennen dus hun eigen voor- en nadelen. De kleinste gebeurtenissen kunnen in sommige gevallen grote gevolgen hebben op een supply chain, dus het is maar net welke aanpak het beste werkt voor de producten of diensten die u levert.

Supply Chain Management: communicatie tussen bedrijven

Ongeacht de strategie of benadering: in deze snel veranderende tijden is ondersteuning van geschikte software voor Supply Chain Management (SCM) onmisbaar. Toeleveringsketens zijn doorgaans zeer complex en zijn soms wel verspreid over de hele wereld. Uniforme, realtime en efficiënte communicatie tussen alle betrokken partijen is hiervoor essentieel.

Rol van geschikte SCM-software

Dit is waar SCM-software onder andere van toegevoegde waarde kan zijn. Het stelt gebruikers immers in staat om hun eigen supply chain-processen te controleren en, waar nodig, te optimaliseren. Het kijkt niet alleen naar de eigen logistiek, maar houdt ook rekening met de processen van zakelijke partners. Efficiënte communicatie tussen de betrokkenen is namelijk van cruciaal belang om de processen te stroomlijnen.

Holistische software voor Enterprise Resource Planning

Naast het beheren van de SCM-processen, is het beheren van de eigen voorraad ook belangrijk. Hiervoor maakt men doorgaans gebruik van het eerder benoemde Warehouse Management Systeem (WMS). Hiermee beheert men alle actuele voorraden en interne goederenstromen. 

Gerelateerd: “AI als tool voor duurzaam magazijnbeheer”

Belang van software

Het is daarom belangrijk dat de informatie tussen de SCM- en WMS-omgevingen eenvoudig uitgewisseld kan worden. Hier speelt Enterprise Resource Planning (ERP)-software een belangrijke rol. Als kloppend hart van de IT-infrastructuur beheert het alle kernprocessen en middelen van het bedrijf. Alle afdelingen van het bedrijf hebben hierdoor toegang tot de meest actuele en relevante data.

Wanneer u op zoek gaat naar software voor Supply Chain Management, Warehouse Management of Enterprise Resource Planning, moet u er te allen tijde voor zorgen dat de verschillende softwaresystemen met elkaar verbonden kunnen worden. Deze verbinding maakt de efficiënte en naadloze uitwisseling van informatie namelijk mogelijk. Hierdoor heeft iedereen toegang tot belangrijke gegevens, waardoor de processen efficiënter ingericht en de doelstellingen nagestreefd kunnen worden.

Samenvattend

Just in Time (JIT) is een strategie waarbij goederen pas geproduceerd of geleverd worden, wanneer deze nodig zijn. Dit verlaagt enerzijds de opslagkosten, maar is wel gevoelig voor invloeden van buitenaf, wat kan leiden tot knelpunten en in het ergste geval tot stilstand van de productie en verkoop. 

Een alternatief is de Just in Case (JIC)-benadering. Ongeacht de SCM-strategie: geschikte softwareoplossingen en een verbonden IT-infrastructuur helpen bedrijven hun supply chain-processen te optimaliseren, knelpunten te vermijden en een hoge leverbetrouwbaarheid en dus klanttevredenheid te garanderen.