Wat is een Manufacturing Execution System (MES)?

Productiecontrole-systemen spelen een belangrijke rol in productiebedrijven. Lees hier alles wat u moet weten over de functies en voordelen van het MES.

Met behulp van een Manufacturing Execution System oftewel een MES, kunnen bedrijven in de maakindustrie hun productieprocessen beter beheren, controleren en zodoende optimaliseren. In dit blog leest u welke functies een belangrijke rol spelen en welke voordelen een MES-systeem met zich meebrengt. 

Inhoudsopgave

• MES: een definitie
• De belangrijkste taken van een MES
• Functies van een MES
  • Gegevensbeheer
  • Productieplanning
  • Beheer van hulpbronnen
  • Verzameling van productiegegevens
  • Interfaces en verbindingen
• De voordelen van een Manufacturing Execution Systeem
• MES-software en hardware

MES: een definitie

Een productie-uitvoeringssysteem (onze vertaling van de term MES) wordt gebruikt door bedrijven die actief zijn in de productiesector. Productiecontrole-systemen zijn idealiter rechtstreeks verbonden met de daadwerkelijke productieomgeving en worden gebruikt voor het realtime beheer en de controle van alle relevante processen.  

Machine Data-acquisitie (MDE) of productiedata-acquisitie (BDE) behoren tot de centrale taakgebieden van een MES. Het Manufacturing Execution System staat tevens in nauw verband met Computer Integrated Manufacturing (CIM). 

Het slim netwerken van machines en softwaresystemen zorgt ervoor dat het MES een belangrijke bijdrage kan leveren aan de implementatie van het Internet of Things (IOT) binnen uw eigen bedrijf. In andere woorden; alle machines en systemen zijn hierdoor op elkaar aangesloten en wisselen geautomatiseerd alle relevante data met elkaar uit. 

De belangrijkste taken van een MES

Het Manufacturing Execution Systeem kent drie kerntaken:

1. Operationele gegevensverzameling.
2. Interlocking (vergrendelen).
3. Traceerbaarheid.

Bij het verzamelen van operationele data gaat het om informatie zoals doorlooptijden, bezetting, capaciteiten en beschikbaarheid. Interlocking zorgt ervoor dat een machine correct wordt ingesteld en als het ware klaar is voor de volgende klus. Pas dan wordt de vergrendeling opgeheven. 

Als onderdeel van de traceerbaarheid kan de productie worden geverifieerd. Dit is vooral van belang voor het kwaliteitsmanagement, en zorgt ervoor dat bedrijven snel kunnen handelen bij noodgevallen. 

Functies van een MES

Het productiecontrole-systeem vervult een aantal belangrijke functies in het productieproces. Voordat we hier echter naar zullen kijken, is het belangrijk om te vermelden dat het scala aan functies per aanbieder en softwareoplossing kan verschillen. Wat volgt is slechts een voorbeeld van de manier waarop het systeem ingericht kan worden, maar is niet in alle gevallen leidend. 

Gegevensbeheer

Het beheer van stamgegevens en productdefinities is een van de basistaken van een MES. Voorbeelden hiervan zijn onderdelenlijsten of recepten. 

Productieplanning

Daarnaast is het MES medeverantwoordelijk voor de planning van productieprocessen. Hiervoor plant het systeem de individuele werkorders in, zodat de planning zo goed mogelijk aan de productie-eisen kan voldoen. Het MES geeft vervolgens per productieproces en product een overzichtelijke planning weer. 

Beheer van hulpbronnen

Het Manufacturing Execution System is daarnaast ook verantwoordelijk voor het beheer van de verschillende middelen die bij productie komen kijken. Vergelijkbaar met het ERP-systeem, gaat MES over het middelenbeheer voor specifieke producten. Denk bijvoorbeeld aan bepaalde materialen die benodigd zijn voor de productie van een bepaald product. 

Verzameling van productiegegevens

Wat je niet kunt meten, kun je niet controleren. MES-software kan relevante product- en productiegegevens vastleggen, zodat deze in een later stadium geëvalueerd kunnen worden. Dit geeft men een gedetailleerd inzicht in de eigen productieprocessen, die na een goede evaluatie vervolgens weer geoptimaliseerd kunnen worden. 

Interfaces en verbindingen

Het volledige potentieel van het MES ontvouwt zich pas echt wanneer het samenwerkt met andere oplossingen. Idealiter wordt het MES dus zoveel mogelijk aangesloten op de bestaande IT-infrastructuur. Denk bijvoorbeeld aan de oplossingen voor Enterprise Resource Planning (ERP), of het Warehouse Management Systeem (WMS). 

De voordelen van een Manufacturing Execution Systeem

Zoals u waarschijnlijk inmiddels wel heeft kunnen concluderen, brengt het MES vele voordelen met zich mee. Vooral de gelijkenis met het ERP is één van de belangrijkste kenmerken; het gaat in essentie om het zo gericht mogelijk inzetten van de middelen die men tot zijn beschikking heeft. 

Wat een ERP meer op commercieel vlak doet, vervult het MES deze rol in het productieproces. De belangrijkste voordelen van een Manufacturing Execution Systeem kunnen als volgt worden samengevat:

• Betrouwbare, realtime gegevens.
• Verhoogde transparantie van het productieproces. 
• Kostenbesparingen.
• Verhoogde productiviteit.
• Geoptimaliseerd kwaliteitsmanagement.  

MES-software en hardware

In de praktijk zijn MES-systemen verkrijgbaar in allerlei soorten en maten, met alle een eigen specifieke focus. Iedere leverancier richt zijn systeem doorgaans net iets anders in, sommige voorzien het bijvoorbeeld van verschillende hardware-componenten die gebruikt kunnen worden voor data-acquisitie. 

De markt

Grote aanbieders hebben doorgaans een breed portfolio. Kleinere aanbieders specialiseren zich vaak in een specifiek gebied van MES, wat dus erg interessant kan zijn voor bedrijven die zich bezighouden met een speciale niche. Daarnaast zijn er ook oplossingen op de markt die vergelijkbaar zijn met die voor Supply Chain Management (SCM); deze houden zich voornamelijk bezig met het op elkaar afstemmen van verschillende aspecten van productie. 

De markt is dus zeer divers. Zoals altijd blijft het belangrijk om de zoektocht naar een nieuw softwaresysteem bij uzelf te laten beginnen: waarom zijn we op zoek naar dit systeem en welke behoefte(n) moet het gaan vervullen? Pas dan is het tijd om de markt te betreden en uw opties te verkennen. 

Bent u benieuwd welke leverancier u zou kunnen helpen met de implementatie van een nieuw softwaresysteem, zoals het MES? Raadpleeg dan onze tool op de vergelijkingspagina, en ontdek welke leverancier aan uw specifieke eisen kan voldoen.