Cyberweerbaarheid ontbreekt bij kleine bedrijven

Onderzoek laat zien dat een groot deel van de Nederlandse ondernemingen achter de feiten aanloopt.

Als we het over artificial intelligence (AI) hebben, dan kijken we meestal naar de voordelen ervan. Bijvoorbeeld naar de manier waarop het tijdrovende, handmatige taken kan elimineren en automatiseren. Of de manier waarop het bedrijven kan voorzien van slimme inzichten, zodat zij beter op kansen in de markt kunnen inspelen. 

Maar het is niet altijd gezegd dat de slimme technologieën ten goede worden ingezet. Zo maken cybercriminelen ook steeds vaker gebruik van AI om gevoelige informatie van bedrijven buit te maken. Bedrijven moeten daarom werken aan het verbeteren van hun digitale veiligheid, maar wat blijkt? Veel kleine organisaties hebben hier moeite mee. 

Over het onderzoek

In dit artikel kijken we naar de bevindingen uit het Cybercrime Trends-rapport, dat onlangs werd gepubliceerd door SoSafe, een organisatie die zich specialiseert in het creëren van cyberweerbaarheid bij bedrijven. Aan het onderzoek deden ruim 500 cybersecurity-professionals mee.

De belangrijkste statistieken op een rij:

• 72% zegt dat cyberaanvallen steeds gerichter worden. Aanvallers schieten niet langer met hagel, maar richten zich op specifieke onderdelen van een bedrijf. Dat maakt het een stuk moeilijker om jezelf er goed tegen te verdedigen. 
• Bijna alle respondenten - 94% om precies te zijn - werken met externe leveranciers. Iedere verbinding met een derde partij creëert een nieuwe mogelijkheid voor een cyberaanval. 
• Op een aantal respondenten na is men het over het volgende eens: er is een kloof in de cyberweerbaarheid van bedrijven. Daar waar grote en streng gereguleerde bedrijven kunnen (en moeten) investeren in adequate cyberbeveiliging, is dat voor kleinere organisaties een stuk moeilijker. Bij hen ontbreekt het vaak aan de juiste middelen en expertise. Zij zijn hierdoor een stuk kwetsbaarder voor dreiging van buitenaf. 
• Naar verwachting zullen de investeringen in cybersecurity in 2028 met maar liefst 50% gestegen zijn, als je dit totaal vergelijkt met 2024. We komen hiermee uit op het astronomische bedrag van 13,82 biljoen dollar. 

Lees ook: ‘Digitale weerbaarheid van Nederlandse bedrijven is te laag’

De gevolgen van AI

We hoeven natuurlijk niet uitgebreid uit te leggen wat de risico’s van een cyberaanval zijn. Criminelen proberen vaak aan de haal te gaan met gevoelige bedrijfsinformatie, die ze vervolgens beloven te verwijderen als jij een riant bedrag aan ze overmaakt. Maar wie had gedacht dat AI, de technologie die we zo vaak loven, ook een belangrijke rol speelt in de cyberkwetsbaarheid van veel bedrijven?

Het onderzoek laat namelijk zien dat veel bedrijven aan de slag zijn gegaan met verschillende AI-tools. Dat is op zich prima en een goede ontwikkeling, want het laat zien dat we als land meebewegen met de laatste technologische trends. Waar het aan ontbreekt, zijn maatregelen die deze tools beveiligen. 

Hackers kunnen AI in de maling nemen

Het is daarom belangrijk dat bedrijven richtlijnen opstellen voor het gebruik van AI, en de tools regelmatig monitoren en controleren. Welke gegevens heeft het tot zijn beschikking en hoe zorgen we ervoor dat deze gegevens binnen onze organisatie blijven?

Een AI-tool kan namelijk geen onderscheid maken tussen een van je medewerkers, of een hacker. Laatstgenoemden gebruiken daarom allerlei trucjes - denk bijvoorbeeld aan een deepfake, waarin je je voor kan doen als een ander - om de AI te laten denken dat zij ook bij het bedrijf horen. Zo krijgen ze toegang tot je netwerk, en kunnen ze met je gevoelige data aan de haal. 

6 cybercrime-trends

In het onderzoek voorziet SoSafe ons van een aantal cybercrime-trends. Aan de hand van deze trends kunnen bedrijven werken aan het verbeteren van hun cyberweerbaarheid. 

1. Hackers maken niet alleen gebruik van AI om toegang te krijgen tot je netwerk; ze richten zich ook op de tools die jij zelf in huis hebt. 
2. Cyberaanvallen vinden - in tegenstelling tot de Middeleeuwen - niet alleen plaats via de spreekwoordelijke poort van je bedrijf. Aanvallers proberen via steeds meer kanalen toegang te krijgen tot je privacygevoelige gegevens. 
3. In de meeste gevallen wenden hackers zich tot je supply chain. Hier werk je namelijk vaak samen met externe partijen; voor hackers zijn dit extra manieren om toegang te krijgen tot je netwerk, of om bepaalde werkzaamheden stil te laten vallen.
4. Van deepfakes tot phishing: kwaadwillenden vinden steeds meer (en steeds betere) manieren om zich voor te doen als een ander, om zodoende toegang te kunnen krijgen tot je netwerk. 
5. De kloof in cyberweerbaarheid groeit. Grote bedrijven met budgetten voor cyberveiligheid kunnen investeren in de juiste beschermingsmaatregelen, terwijl kleinere bedrijven achterblijven.  
6. Cybercriminaliteit komt steeds vaker voor. Bedrijven moeten dus niet alleen zelf aan de slag met hun weerbaarheid, maar moeten tevens samenwerken om mogelijke toegangspunten tot netwerken zo veel mogelijk te minimaliseren. 

Dus… wat nu?

Wat kunnen bedrijven doen om hun cyberweerbaarheid te verbeteren? Volgens de onderzoekers begint dat proces bij educatie. Iedere medewerker moet zich bewust zijn van de gevaren van buitenaf en moet eventuele dreigingen kunnen herkennen. 

Voer daarom eens een experiment uit. Stel bijvoorbeeld een phishingmail op en kijk of je medewerkers erin trappen. Achteraf kan je laten zien waaraan je dergelijke e-mails kunt herkennen. Zo creëer je een cultuur waarin je personeel zich bewust is van cyberdreiging.

Hopelijk denken ze in het vervolg twee keer na, voordat ze geld proberen over te maken aan de CEO, die dit natuurlijk nooit per mail aan ze zou vragen. 

ERP is onmisbaar

De meeste kleine bedrijven beschikken niet over een IT-afdeling, of hebben geen uitgebreide budgetten voor cybersecurity. Maar waar ze vaak wel over beschikken of in ieder geval budget voor zouden moeten vrijmaken, is een ERP-systeem. 

ERP-software stelt bedrijven namelijk niet alleen in staat om efficiënter te werken; het fungeert ook als een veilige omgeving waarin privacygevoelige gegevens worden opgeslagen. Ook geef je de taak van cybersecurity hiermee uit handen aan bekwame professionals: ERP-leveranciers doen er namelijk alles aan om hun systemen zo veel mogelijk 'hacker proof' te maken. Zo kan jij onbezorgd aan de slag met zaken die er écht toe doen.

Bron

SoSafe: ‘Cybercrime Trends 2025’ - april 2025